ir. A.J. Gelderblom

ir. A.J. Gelderblom
Zet de NSF voort

10 april 1891, Opleiding HBS en Marine-academie van 1909-1920 actieve dienst Koninklijke Marine. Hij komt op 16 juli 1929 bij Philips in dienst. Hij bekleed diverse chef en directiefuncties in het bedrijf en hij wordt in 1937 benoemd tot procuratiehouder van Philips.

Foto hiernaast is A.J. Gelderblom tussen 1920/1930 als luitenant-ter-zee der tweede klasse.

Sinds september 1943 bestond de top van het NSF derhalve uit Van den Bosch, Walraven van Hall en Gelderblom. Later dat jaar versterkt Jaap Jacob Buijs (schuilnaam Ruys) de NSF top.

Na het wegvallen van zowel Iman van den Bosch als Walraven van Hall zet de Philips ingenieur A.J. Gelderblom, dapper de organisatie in het zuiden voort. Douwe Westra is de gereedstaande opvolger van Van Hall in de randstad.

De Philips directie was waarschijnlijk wel op de hoogte van de activiteiten van Van den Bosch en andere betrokken bij de fondswerving. Op zijn minst moet er een plausibele officiële verklaring zijn geweest voor zijn veelvuldige absentie. Om die reden althans lichtte Gelderblom, toen hij de leiding van het Steunfonds in het zuiden overnam, Frits Philips in.

De schuilnaam waarvan A.J. Gelderblom zich het meest bediende in de illegaliteit was Van Dijk.

ir. A.J. Gelderblom

Dre Gelderblom is een Philips collega en persoonlijke bevriend met Iman Jacob Van den Bosch, ze kennen elkaar uit de marinetijd.

Hoewel het illegale werk van Van den Bosch, Gelderblom en andere bij het Steunfonds betrokken Philipsmedewerkers in hoofdzaak buiten de onderneming plaatsvond, lieten zij binnen de onderneming geen kansen liggen om de bezetter te dwarsbomen. Zo traineerde Dre Gelderblom en zijn medewerkers de productie van Selenium-gelijkrichters, een kennelijk schaars artikel dat de Rüstungsinspektion gaarne bij Philips in licentie van de Nürnberger Schrauben Fabrik wilde laten vervaardigen. Volgens de in het contact met Duitse instanties geijkte manier van veel formalistisch overleg, heen en weer zenden van tekeningen en dergelijke, wist Gelderblom ook de productie van gegoten kleppen voor auto's te verhinderen. Opmerkelijk is dat hij daarbij alle medewerking kreeg van de Duitse Fordfabrieken waaraan de kleppen geleverd moesten worden. Natuurlijk kreeg Gelderblom in dit soort zaken ook de steun van directie, collega's en medewerkers. Met name de kring van bedrijfsleiders en bedrijfsingenieurs was in dit opzicht van belang. Deze technisch geschoolde academici genoten een grote bewegingsvrijheid, beschikten over contacten in alle lagen van de onderneming en waren overwegend sterk tegen de Duitsers gekant.

Na de bevrijding van Eindhoven op 18 September 1944 werd al spoedig de behoefte gevoeld om de daar aanwezige verzetsmensen op te (laten) nemen in de Binnenlandse Strijdkrachten ter voorkomen mogelijke wilde, ongecontroleerde acties en het voorkomen van chaotische situaties. Daartoe maakt Dre Gelderblom afspraken met Prins Bernhard, de commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten, waarbij het NSF zich garant stelt voor de betaling van de soldij. Dat was mede mogelijk omdat het NSF in het bevrijde zuiden geen geld meer hoefde uit te geven aan onderduikers die nu, voor zover dat dat nodig was, ondersteuning ontvangen van de daartoe geëigende instanties.
Het NSF verzorgde, na de spoorwegstaking 18 september 1944, voor de financiering van 30.000 gezinnen.

Gelderblom legde in de eerste maanden na de bevrijding van Eindhoven een enorme activiteit aan de dag. Een van de acties die hij initieert is de actie Zuid helpt Noord en vervolgens richt hij de Stichting Nationaal Steunfonds op waarvan de akte wordt verleden ten overstaan van notaris P.J. Steensma in Eindhoven.
Dre Gelderblom is de voorzitter van deze Stichting en de medebestuurders zijn de heer I.J. van den Bosch te Eindhoven en de heer W. van Hall te Zaandam. Daarbij wordt wel de kanttekening gemaakt dat zolang genoemde personen tengevolge van de oorlogsomstandigheden feitelijk verhinderd zijn hun bestuursfuncties uit te oefenen, deze functie voor de heer Van den Bosch wordt waargenomen door de heer Dr.Ir. N.A.J. Voorhoeve te Eindhoven en voor de heer Van Hall door door den Heer Ir. J. Wijsman, te eveneens te Eindhoven.

Medewerkers NSF District Eindhoven, zie alle namen

Uitbetalen aan onderduikers

Geld inzamelen en garanties verkrijgen is één ding, het uitbetalen aan onderduikers en stakers een ander. Van de 1900 medewerkers van het NSF houdt de meerderheid zich vooral daarmee bezig. Koeriersters fietsen door het hele land met in de buizen van hun frame en de pinnen van hun zadel onwaarschijnlijk grote hoeveelheden geld. Het gaat allemaal meestal goed. Tijdens de hele oorlog is zijn een aantal medewerkers van het NSF opgepakt, vaak omdat zijn bij andere activiteiten van het verzet actief waren, zie hier de lijst van 84 NSF leden zijn omgekomen in hun NSF-verzetswerk.
Een van de manieren om geld te verstrekken is: Wie in aanmerking wil komen voor een uitkering, moet een ‘schadeformulier ongevallenverzekering’ invullen met persoonlijke gegevens. Op deze manier worden de Duitsers misleid, want zo lijkt het alsof het om een verzekeringsmaatschappij gaat. De hoogte van de uitkering is afhankelijk van onder meer de gezinssituatie en van het laatst verdiende loon.

De lijst hiernaast zijn medewerkers N.S.F. district Eindhoven, hiervan heeft iedereen de oorlog overleefd.

Oprichting NSF 25-11-1944 in Eindhoven - VERKLARING

De ondergetekende Andreas Gelderblom, ingenieur, wonende te Eindhoven,
in aanmerking nemende :
dat door hem bij akte 20 November 1944 voor den notaris P.J Steensma, te Eindhoven verleden, is opgericht de stichting: Stichting Nationaal Steunfonds, gevestigd te Eindhoven; dat in de statuten van gemelde stichting onder meer is bepaald, dat de stichting wordt beheerd door een bestuur bestaande uit drie leden en dat het bestuur voor de eerste maal wordt gevormd door den stichter benevens twee door hem binnen 8 dagen na den dag der oprichting bij afzonderlijke akte aan te wijzen personen; dat ondergeteekende bij deze tot aanwijzing van de medebestuurders vorenbedoeld wenscht over te gaan ;

verklaart

ter voldoening aan het in de statuten van gemelde stichting bepaalde, aan te wijzen tot medebestuurders :
1. den Heer I. J. van den Bosch, wonende te Eindhoven;
2. den Heer W. van Hall, wonende te Zaandam,
met dien verstande, dat zoolang genoemde personen tengevolge van de oorlogeomstandigheden feitelijk verhinderd zijn hun bestuursfuncties uit te oefenen, deze functie zal worden waargenomen :
a. voor den Heer van den Bosch, door den Heer Dr. Ir. N.A.J. Voorhoeve, wonende te Eindhoven;
b. voor den Heer van Hall, door den Heer Ir. J. Wijsman, te Eindhoven;

Geteekend 25 November 1944.

A. J. Gelderblom.

Oprichting Stichting Nationaal Steunfonds

Op den 5 Juli 1945
verschenen voor mij, Willem Wijnand Rutgers, Notaris Amsterdam, in tegenwoordigheid van de na te noemen getuigen:

1) De Heer Mr. Gijsbert van Hall, bestuurder van het Amsterdamsch Trustee's Kantoor B.V., wonende te Blaricum, ten deze handelende voor zich en als lasthebber

1.den Heer Siebren de Vries, fabrikant, wonende te Leeuwarden;
2. den Heer Hendrik de Wit, burgemeester, wonende te Wildervank:
3. Mejuffrouw Maria Hutertings Johanna de Wilde, secretaresse, wonende te Haren;
4. den Heer Andreas Johannes Gelderblom, ingenieur, wonende te Eindhoven;

2). de Heer Jacob Buys, houthandelaar, wonende te Zaandam

Kapelaan P.G. van Enckevort te Valkenburg

Procuratiehouders zijn:
Mr. P. Plantenga Te Nieuwer-Amstel
Heer B.J. van der Wiele te Delft

Ondertekend door: van Hall, Jacob Buys, P.G. Westerhoff en Basma

Diverse toestemmingen en bedank van Prins Bernhard

Vordering van zijn auto Oldsmobile

Hierna mag hij zijn eigen auto gebruiken

Grenswacht Nederland

Toestemming voor een meermalige reis naar België, in periode 24 febr. tot 21 maart 1945

Persoonlijke bedankje van Prins Bernhard

Bernhard van Lippe-Biesterfeld bedankt Gelderblom voor zijn inzet.

Toestemming voor benzine

Niet iedereen kreeg benzine, december 1944 kreeg Mr. A. Gelderblom een vrijgeleide van max. 30 gallons per week, zo'n 115 liter benzine per week.

Eind afrekening van Nationaal Steun Fonds.

Naar ondersteuning illegaal werk 47.000.000 gulden
Naar ondersteuning staking Ned. Spoorwegen 33.800.000 gulden

voordeling eindsaldo: 2.400.000 gulden

Na de oorlog

Het NSF heeft na de oorlog tot 1953 bestaan en had nog 22,4 miljoen gulden in kas waarmee mede de bouw van het Nationaal Monument op de Dam en de oprichting van het RIOD (het huidige NIOD, Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie) werden gefinancierd.
In oktober 1944 was de NSF betrokken bij de oprichting van "Stichting 1940-1944" die later Stichting 1940-1945 zou gaan heten. Deze stichting, waarbij ruim twintig verzetsorganisaties waren aangesloten, had zich tot doel gesteld om financiële ondersteuning te bieden aan personen of families van personen die tijdens de Tweede Wereldoorlog actief hadden deelgenomen aan het verzet.

ir. A.J. Gelderblom

ir. A.J. Gelderblom
Zet de NSF voort

ir. A.J. Gelderblom

Uitbetalen aan onderduikers

Stichting Nationaal Steunfonds

Op 20 november 1944 wordt de Stichting Nationaal Steunfonds in Eindhoven notarieel vast gelegd door notaris P.J Steensma.
Het Noorden van Nederland is dan nog bezet.

Nieuwe Statuten en bestuursleden voor NSF 6 juli 1945

Diverse toestemmingen en bedank van Prins Bernhard

Vordering van zijn auto Oldsmobile

Grenswacht Nederland

Persoonlijke bedankje van Prins Bernhard

Toestemming voor benzine

Lijst van personen voor bespreking met Hare Majesteit

Triva

Bronnen

Zuid helpt Noord

Klik op de video om te starten

ir. A.J. Gelderblom

ir. A.J. GelderblomZet de NSF voort

ir. A.J. Gelderblom

Uitbetalen aan onderduikers

Stichting Nationaal Steunfonds

Op 20 november 1944 wordt de Stichting Nationaal Steunfonds in Eindhoven notarieel vast gelegd door notaris P.J Steensma. Het Noorden van Nederland is dan nog bezet.

Nieuwe Statuten en bestuursleden voor NSF 6 juli 1945

Diverse toestemmingen en bedank van Prins Bernhard

Vordering van zijn auto Oldsmobile

Grenswacht Nederland

Persoonlijke bedankje van Prins Bernhard

Toestemming voor benzine

Lijst van personen voor bespreking met Hare Majesteit

Triva

Bronnen

Zuid helpt Noord

Klik op de video om te starten

ir. A.J. Gelderblom
Zet de NSF voort

Op 20 november 1944 wordt de Stichting Nationaal Steunfonds in Eindhoven notarieel vast gelegd door notaris P.J Steensma.
Het Noorden van Nederland is dan nog bezet.