Peter (P. J. M) van der Grint
Peter is 1955 aan TBC overleden.
Petrus Johannes Maria van der Grint 17-11-1922 / 4-1-1955
Peter is 20 jaar, laborant bij Philips in Eindhoven als hij in april 1942 word gearresteerd, voornamelijk wegens het verspreiden van illegale lectuur zoals "Vrij Nederland". Hij en andere Philipsmensen o.a. A. Vermeeren en F. Koevoets zijn veroordeeld tot enige jaren tuchthuis.
Over zijn leven in Eindhoven en gevangenschap schreef hij een uitgebreid dagboek vol brieven, krantenknipsels en wetenswaardigheden. Zijn dagboek, 537 pagina's, is aanwezig bij Niod.
Zijn "dagboek " wordt in hoofdzaak gevormd door brieven die hij uit de verschillende gevangenissen, kampen en tuchthuizen waar hij verblijf hield, aan zijn ouders schreef. Verder bevat het brieven aan en van zijn broer Nico (N.J.) van de Grint, die als arbeider in Duitsland was en hem wel eens bezocht.
Opvallende details uit zijn dagboek:
"Zelfs de gloeilampen zijn schaars en men is verplicht, een oude lamp, bij aankoop van een nieuwe, in te leveren."
"De knijpdynamo's werden al lang niet meer verkocht, wel gemaakt, maar die zijn voor de moffen. Vandaar ook dat er zulke geweldige prijzen voor wordt gegeven; voor f 8,- tot f 50,-, terwijl 'n boer er 100 kg rogge voor geeft."
Bericht in Dagblad van het Zuiden voor Eindhoven Datum 31-10-1942 [Duitsgezinde en gecontroleerde krant]
Wegens verspreiding van Vrij Nederland
Voor het Duitse Obergericht zitting houdend in Huize "Regina Coeli" te Vught, hebben donderdag 29 en vrijdag 30 oktober 1942 terecht gestaan:
A. Vermeeren, geb. 7 Mei 1910, Philips calculator te Eindhoven:
F. Koevoets, geb. 25 Nov. 1919, Philips kantoorbediende te Eindhoven;
P. J. M. van de Grint, geb. 17 Nov. 1922, Philips laborant te Eindhoven;
J. B. A. van Laarhoven, geb. 11 Febr. 1923, student te Eindhoven;
P. Th. Luijk. geb. 16 Febr. 1902, verkoper te Amsterdam;
H. Arends, geb. 30 Sept. 1929. kantoorbediende te Eindhoven en diens vader:
J. Arends, geb. 21 Aug. 1885, afdelingschef te Eindhoven.
De drie eerstgenoemden werden ervan beschuldigd, dat zij te Eindhoven in het voorjaar van 1942 gemeenschappelijk handelende, anti-Duitsche geschriften vervaardigd en verspreid hebben en wel in een bijzonder ernstig geval.
P. van der Grint, tegen wie bovendien bij het Kriegsgericht een strafzaak wegens spionage aanhangig is, had zich tevens te verantwoorden wegens het luisteren naar Engelse radio-zenders.
Van Laarhoven heeft een exemplaar van het illegale blad „Vrij Nederland" in ontvangst genomen; bij huiszoeking werd bovendien een ploertendoder gevonden, die hij in strijd met het wapenverbod in zijn bezit had.
P. Luijk heeft in februari en april 1942 aan zijn vriend P. van der Grint twéé brieven geschreven, waarin anti-Duitse uitlatingen voorkwamen.
De verdachten Arends zijn in het bezit bevonden van een exemplaar van „Vrij Nederland"; dit is door alle leden van het gezin gelezen
Het duplicatieproces in Cyclostyle is een vorm van het kopiëren van stencils . Een sjabloon wordt op was of geglazuurd papier gesneden met een penachtig voorwerp met een rolletje aan de punt. Een groot aantal kleine korte lijntjes wordt uitgesneden in het geglazuurde papier, waarbij het glazuur wordt verwijderd met het spoorwiel, waarna inkt wordt aangebracht. Het werd in de late 19e eeuw uitgevonden door David Gestetner , die het "cyclostyle" noemde naar een tekengereedschap dat hij gebruikte. De naam bevat " stylus ", een klassiek Latijns woord voor een pen.
Tijdens het verhoor verklaarde Vermeeren, die met F. Koevoets op de kantoren van Philips werknaam was, dat Koevoets, hem meegedeeld had dat een van zijn vrienden over een cyclostyle beschikte. Hij zou deze gaarne ten nutte van het vaderland gebruiken waarop Vermeeren hem gezegd had, dat hij aan hem zou denken, wanneer hij eens iets had. Kort daarna kreeg Vermeeren een pakketje toegezonden, dat de stencils bevatte voor het nummer van 10 Maart 1942 van het blad, Vrij Nederland". Het pakje was afkomstig van een onbekend persoon en droeg het poststempel van Amsterdam. Hij vermoedde, dat het hem was toegezonden door iemand met wie hij eens in den trein een gesprek had gevoerd, en die bij die gelegenheid zijn adres had genoteerd. De president wees hem op het onaannemelijke van deze verklaring; verdachte bleef er echter bij, dat hij geen relaties had met de verspreiders van het blad.
Vermeeren had de stencils met een pak cyclostyle-papier doorgegeven aan Koevoets, die met Van de Grint ongeveer 35 afdrukken maakte. Zij zonden 25 exemplaren aan Vermeeren, die, naar hij verklaarde, deze afdrukken onmiddellijk vernietigd had daar hij inmiddels angst had gekregen voor de gevaren, die aan zijn bemoeiingen verbonden waren. De overige exemplaren werden onder vrienden verspreid. Onder dezen bevonden zich de verdachten v. Laarhoven en Arends.
Bij de naar aanleiding van deze affaire uitgevoerde huiszoeking werden bij Van der Grint enige brieven met anti-Duitsche inhoud, afkomstig van Luijk, een recept voor springstoffen en andere bezwarende zaken gevonden. Na de verhoren eiste de Staatsanwalt [Openbare aanklager]de volgende straffen:
tegen de 22 jarige Vermeeren vier jaar tuchthuis;
tegen de 23 jarige Koevoets 2 en half jaar tuchthuis:
tegen de 20 jarige P. v. d. Grint 2 en half jaar tuchthuis en een jaar gevangenisstraf, of in totaal 3 jaar tuchthuis;
tegen de 22 jarige Luijk 6 maanden gevangenisstraf met aftrek van preventief;
tegen de 19 jarige Arends Jr. een straf gelijk aan het voorarrest;
en voor Van Laarhoven en de 57-jarige Arends Sr. vrijspraak.
De verdediging van Vermeeren en Koevoets werd gevoerd door mr. P Scheefhals te 's-Hertogenbosch: voor Van der Grint en Luijk werd gepleit door mr. P. J. Emmelot te Utrecht: voor Van Laarhoven trad mr. Noyons als verdediger op. De verdediging drongen aan op clemente straffen voor de daders, die bijna alle jeugdige personen zijn, en de zwaarte van hun vergrijp aanvankelijk niet doorzien hebben.
Het Obergericht, onmiddellijk uitspraak gevende, legde de volgende straffen op:
Vermeeren: vier Jaar tuchthuis;
Koevoets: twee jaar tuchthuis;
Van de Grint: twee jaar tuchthuis, allen met aftrek van voorarrest;
Luijk: zes maanden gevangenisstraf;
Arends Jr.: 3 maanden gevangenisstraf;
Van Laarhoven en Arends Sr. werden vrijgesproken.
De president gaf een toelichting op de vonnissen, waarin hij o.a. mededeelde, dat het Obergericht het verweer van Vermeeren, als zou alles slechts een merkwaardige samenloop van toevalligheden buiten zijn wil zijn, niet aanvaardt. Zulke toevalligheden komen in het leven niet voor, en zeker niet bij illegale organisatie.
Het Obergericht heeft vastgesteld, dat „Vrij Nederland" vroeger centraal verspreid werd vanuit Amsterdam; toen dit echter te gevaarlijk werd, zond men voortaan slechts de stencils naar belangrijke plaatsen, waar handlangers verder voor het afdrukken en verspreiden zorgden. Met zeer grote waarschijnlijkheid is hier op dezelfde wijze gehandeld; het valt echter niet afdoende te bewijzen. De verdachten hebben buitengewoon veel geluk gehad, dat hun daad niet als sabotage is aangemerkt. Dit is achterwege gelaten, omdat gebleken is, dat de verdachten niet volkomen op de hoogte waren met het ware karakter van „Vrij Nederland".
Dat de opgelegde straffen niet hoger zijn hebben de daders te danken aan de omstandigheid, dat zij zich slechts korten tijd met deze strafbare handelingen hebben beziggehouden.
Ten aanzien van de zaak Luijk werd nog de opmerking gemaakt dat in afwijking meteen in Nederland veelvuldig voorkomende misvatting de woorden „Deutschfeindliche Kundgebung" [Anti-Duitse bijeenkomst] in de verordening niet alleen betrekking hebben op uitlatingen tegenover een vergadering van personen, maar dat zij ook elke propagandistische uiting treffen, ook indien deze slechts tegenover één persoon wordt gedaan.
Dagblad van het Zuiden voor Eindhoven Datum 31-10-1942
[Duitsgezinde en gecontroleerde krant, in het artikel wordt de naam van de president Obergericht niet genoemd]
Nico (N.J.) van de Grint, broer van Peter
Nico (N.J.) van de Grint, broer van Peter
Was tewerk gesteld in Duitsland wegens de Duitse Arbeitseinsatz en bezocht zijn broer wel eens.
Nicolaas Johannes vd Grint 30-3-1921 / 28-8-1968
Bron
Dagboeken archief Niod
Dagblad van het Zuiden voor Eindhoven 31-10-1942
aanvulling betreffende de foto's door familieleden.