De bevrijding van Eindhoven
Diverse schetsen die door P.A.N. mensen met gevaar voor eigen leven zijn gemaakt.
Op 13 september 1944 vertrekt Kees Krijntjes, marechaussee én P.A.N. lid in Vessem, voor een riskante tocht, door de linies, naar de Britse troepen. In zijn binnenzak de moeizaam verzamelde spionage-rapporten over de Duitse verdedigingsstellingen bij Aalst, Best en Son. Op laatste kaartje staat, "Aan Kees meegegeven door linie"
Krijntjes bereikt de Geallieerde troepen maar gezien de latere gebeurtenissen, bij Aalst zowel als bij Son en Best, is het de vraag of de Britten en Amerikanen van zijn partizanen informatie gebruik hebben gemaakt. De gevechtsacties op 17 en 18 september zijn, gezien de waardevolle informatie die zij uit de PAN-rapporten konden halen, bijna niet gebruikt.
Hieronder een aantal van die kaartjes van 3 - 12 - 13 en 16 september 1944.
Rapport verkenning dd. 13 September 1944 omgeving Aalsterweg van Eindhoven tot Aalst
Rapport betreffende verkenning van omgeving Aalsterweg van Eindhoven tot Aalst.
Rapport betreffende verkenning van omgeving Aalsterweg van Eindhoven tot Aalst. (zie grote kaart hieronder)
Omgeving Eikenburg: In het bos, iets ten z. van het Abbe-mausoleum, werden stellingen gegraven, waarschijnlijk om het vlakke terrein ten Oosten hiervan te kunnen bestrijken. Ook direct langs verlengde Roostenlaan werd gegraven. Op kaart groen aangegeven.
Langs de weg en in het maisveld staan twee zware mitrailleurs opgesteld, de laatstgenoemde stond achterop een met takken gecamoufleerde vrachtauto. Beiden op kaart gemerkt: A. Op hoek van weiland aan de andere zijde was een licht stuk geschut opgesteld dat over ca 90 graden gedraaid kon worden, van West naar Noord op kaart aangemerkt met een B.
Bij C. stond eveneens een licht stuk geschut.
Langs het weggetje naar de boerderij iets zuidelijker waren mitrailleurs opgesteld, eveneens midden op weiland aldaar.
Aan de overzijde van de weg: Langs het weggetje met bomen op dezelfde hoogte waren mitrailleurs, licht geschut en waarschijnlijk ook pantserwagens ingegraven. Deze bevonden zich eveneens op weiland ten noorden hiervan.
Achter het terrein van de watertoren bij ijsbaan waren eveneens stellingen opgeworpen, met takken gecamoufleerd.
Verdere opmerkingen: Van het aanleggen van mijnenvelden hebben we niets kunnen ontdekken, ook de Eindhovense burgers die moesten spitten, hebben we niet waargenomen.Ook door anderen niet gesignaleerd.
Sj. - Kees
Woensdag 13-9-194
Situatie Duitse stellingen op 13-9-1944 rondom Aalsterweg Eindhoven 0 = mitrailleur [___] = ingegraven stelling
12 september 1944 Militaire situatie: Valkenswaard - Bergeijk
Militaire situatie: Valkenswaard: Engelsche tank formaties bij Borkel teruggenomen tot op de grens. Een marechaussee is meegegaan voor aanwijzingen. Stenen brug over Dommel ten Z.Z.W. van Valkenswaard zwaar verdedigd met stelling in halve boog rondom. De gehele weg wordt bestreken. Brug niet opgeblazen. Loopgraafstelling ten zuiden van Valkenswaard. Bij de brug over de Dommel bij Dommelen worden landmijnen gelegd. Knokploeg van Valkenswaard ligt bij "Malpie-bergen"
Bergeijk:
Engelsen bij "Barrier" op grens, tegenover zich Duitse troepen Pantsereenheden zijn reeds nabij Bergeijk geweest. Verdere opmars wacht op:
a. vernietiging van ingesloten troepen bij Lommel
b. zware tanks
c. Nederlandse brigade.
Verdere opmerkingen: Opperwachtmeester H.J.A.F. Heethuis, bevond zich met enige marechaussees bij Engelse troepen, reeds over radio omgeroepen. Volgens ooggetuigen (marechaussee) zijn de Engelsen van prima uitrusting voorzien en maakten keurige indruk. Behalve marechaussee Noordhoek ook marechaussee Overzet niet geheel safe.
Berichten omtrent Bergeijk afkomstig van marechaussee die zich persoonlijk bij de Engelse heeft bevonden. Hij sprak zelf geen Engels.
De ordonnances,
Jan en Kees
gezien: GC. Gerard.
Zie ook kaarten, over Eikenburg en verkenning Valkenswaard: https://www.eindhoven4044.nl/3/PAN17.html
Duitse stellingen op 14 september 1944
Verkenning van de opstellingen van de lichte en zware mitrailleurs en geschut rondom de Aalsterweg Eindhoven.
Aangegeven op kaartje: Eikenburg, Tongelreep, Watertoren, Sportpark, Villa van Smits van Oyen.
Zie de volledige kaart hieronder.
Duitse stellingen op 14 september 1944
16 september 1944 situatie rondom de Geldropseweg Eindhoven
Situatieschets met plaatsbepaling van Geldropseweg is een groter geheel tussen Eindhoven en Geldrop.
Zie kaart hieronder
16 september 1944 situatie rondom de Geldropseweg Eindhoven
Briefje beschrijft diverse stellingen, plaatsing mitrailleurs en zware artillerie.
Omgeving brug, heden middag, door bevolking moeten ontruimen. Van Best via omgeving kanaal naar Son verboden terrein. Alle bruggen nog intact, voor zover bekend.
Opgesteld G. v.d. Linden en J.A. de wit
Situatie treinspoor van Best naar Eindhoven
Verkenning rondom bruggen over het Wilhelminakanaal en Son
De draaibrug (1) is nog intact, de andere bruggen 2 t/m 5 zijn opgeblazen door de Duitsers.
Noordelijke kant van het kanaal bevinden zich de soldaten.
Zie ook verhalen over bevrijding SON op https://www.eindhoven4044.nl/4/PAN6.html
Verkenning rondom bruggen over het Wilhelminakanaal en Son
Situatie Duits geschut rondom Son op 3 september 1944
Rood is zwaar geschut
Donker blauw = mitrailleurs
3 september 1944
schaal 1 : 2.500
Dit is bovenkant van de kaart van twee kaarten hieronder
Situatie Duits geschut rondom Son op 3 september 1944
Situatie Son
Er zijn vijf 88 mm FLAK kanonnen (= is zwaar geschut) en veel zware mitrailleurs. Vier 4 bommen liggen er onder de brug.
Tekening Sjef Lavrijssen. september 1944.
Wilhelmina kanaal
Weg van Eindhoven, door Son, naar Sint Oedenrode.
Riviertje de Beer
Zusters / Klooster
Meisjesschool
Sanatorium
Jongensschool
Op onderstaande kaart zie je bovenstaande kaart doorschijnen.
Situatie Son: donker blauw = mitrailleurs en rood is zwaar geschut. Geel is draad om de brug te laten springen.
situatie 3 september 1944 schaal 1 : 2.500
Kaart P.A.N. Son en Wilhelminakanaal met opstellingen mitrailleurs en draad waarmee de brug was ondermijnd zie ook https://www.eindhovenfotos.nl/4/PAN6.html
Tekening Sjef Lavrijssen. september 1944.
1944 BATA fabrieken
Digitaal lastig te lezen kaart, daarom twee keer hieronder afgebeeld.
1944 BATA fabrieken 1
1944 BATA fabrieken 2 (kaart omgedraaid)
Verkenning Wilhelminakanaal rondom Oirschot