afkortingen & emblemen

Tijdens de oorlogsjaren 1940 -1945

Afkortingen van na de Oorlog.

Vanaf 2025 is het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) online raadpleegbaar. Deze lijst met afkortingen kan hierbij behulpzaam zijn. Ook het boek "documentatie" geeft een juist inzicht in de verschillende Duitse organisaties die in Nederland door de Duitse bezetter zijn ingesteld.

BG Bijzonder Gerechtshof
Belast met de strafrechtelijke berechting.

BRC Bijzondere Raad van Cassatie
Belast met uitspraken in hoger beroep.

DGP Directoraat Generaal Politie
Bestuurlijke instelling van de politie. Dit archief bevat stukken zoals, sollicitaties, arbeidsovereenkomsten, benoemingen, overplaatsingen, ontslagen, detachering en huwelijkstoestemmingen.

GP Gemeente Politie
Lokale opsporingsdienst in gemeenten met 25.000 of meer inwoners.

NVH: Nederlands Volks Herstel
De stichting Nederlands Volksherstel (NVH; 1944-1948) was een overkoepelende hulpverleningsorganisatie die zich richtte op de "bevordering van de geestelijke en lichamelijke wederopheffing" van Nederlanders die als gevolg van de Tweede Wereldoorlog in nood verkeerden.

PF / OF Procureur-Fiscaal
Openbaar aanklager. De PF kon bij lichte gevallen beslissen een persoon (on)voorwaardelijk buitenvervolging te stellen.

POD Politieke Opsporingsdienst
Lokale opsporingsdienst belast met de opsporing van politiek delinquenten tot 1 maart 1946.

PRA Politieke Recherche Afdeling
Lokale opsporingsdienst belast met de opsporing van politiek delinquenten vanaf 1 maart 1946.

RP Rijkspolitie
Lokale opsporingsdienst in gemeenten zonder Gemeentepolitie.

STPD Stichting Toezicht Politieke Delinquenten
Belast met reclasseringsactiviteiten ten behoeve van vrijgelaten politieke delinquenten en met controle op de naleving van de voorwaarden opgelegd bij voorwaardelijke buitenvervolgstellingen, voorwaardelijke veroordelingen en voorwaardelijke invrijheidstellingen.

TRIB Tribunaal
Belast met de tuchtrechtelijke berechting.

Aantal armbanden met teksten oranje, PAN Oranje en Landelijk herstel

Lijst van verzet organisaties

Zoek door deze lijst met:
Druk de crtl toets in, hou deze vast en daarna de letter f en geef dan je zoekopdracht in:

Windows: Ctrl  f  toetsen
Mac: CMD f toetsen
Chromebook: Ctrl f 

Android Mobiel
Open de Chrome-app Chrome op je Android-apparaat.
Open een pagina.
Tik op : (rechts bovenin je scherm) en kies Zoeken op pagina.
Geef je zoekopdracht op.

BI Bureau Inlichtingen
CB: Centraal Bureau van de LO
CC Contact Commissie
CID: Centrale Inlichtingen Dienst
CL Centrale Leiding
COC Centrale Overleg Commissie
CV Centrale Verdeelcommissie
CVB Commissie van Beheer [van de Zwitserse Weg]
DAVID De Algemeene Vrije Illegale Drukkerij
DC: Delta Commando
DC: Districtcommandant OD
DL: Districtsleider van de LO
EVC Eenheids Vak Centrale
FC: Falsificatie Centrale
GAC Grote Adviescommissie van de Illegaliteit
GAC: Grote Advies Commissie
GC: Gewestelijk Commandant OD
GSC: Gewestelijk Sabotage Commando
HP Het Parool
JM Je Maintiendrai
KC: Kwartiercommandant OD
KKO Kunstenaars Kontakt
KP: Knokploegen
LKP: Landelijk Knokploegen
LO: Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers
LSC: Landelijk Sabotage Commando
MG Militair Gezag
NAC Nationale Advies Commissie
NBS: (Nederlandse) Binnenlandse Strijdkrachten
NC Nationaal Comité van Verzet
NC: Nationaal Comité
NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (2002)
NIOD Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (1-1-1999)
NSF Nationaal Steun Fonds
NVH: Nederlands Volks Herstel
OB Oranje-Bulletin
OD Ordedienst
OD: Orde Dienst
OV Ons Volk
O.Z.O. Oranje Zal Overwinnen
PB: Persoonsbewijs
PBC Persoonsbewijzen Centrale
PC Politieke Commissie [van de Zwitserse Weg]
PL: Provinciaal leider van de LO
PV Provinciale Vertegenwoordiger
RVV: Raad van Verzet
SC: Stadscommandant
Stichting: Stichting 1940-1945 voorheen stichting 1940-1944
SV Stedelijk Vertegenwoordiger
TC Technische Commissie
TD Technische Dienst
TD: Tweede Distributiestamkaart
UTD Uitvoerder Technische Dienst
VC: Vaderlands Comité
VK Vrije Katheder
VKU Vrije Kunstenaars
VN Vrij Nederland
VNH Vrij Nederland Hulpdienst
ZW Zwitserse Weg of Zweedse weg

Britse rangen en distinctieven periode 1940-1945

Dit naslagwerk is volledig online te raadplegen bij Delpher boeken

Documentatie

Het boek 400 pagina's tellende, is samengesteld op last van de procureur-fiscaal bij het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam, mr. N. .T. G. Sikkel. Het werd naar de inhoud verzorgd door de dienst Voorlichting Bijzondere Rechtspleging aan het parket van mr. Sikkel.

De gegevens voor het nieuwe boek, dat „Documentatie" heet en als ondertitel heeft „Status en werkzaamheid van de organisatie en instellingen uit de tijd der Duitse bezetting van Nederland" draagt, werden verkregen uit op talrijke verhoren van politieke gevangen en gebaseerde documenten. Hierdoor konden verslagen van „ooggetuigen" samengesteld worden omtrent de activiteit van vele pompeuze lichamen, die ten koste van ons volk en ter vernietiging van onze zelfstandigheid in het leven waren geroepen. De dienst „Voorlichting Bijzondere Rechtspleging" van het parket van mr. Sikkel dateert uit het voorjaar van 1946. De bedoeling is in de eerste plaats, dat de documentatie, volgens vast systeem, de Bijzondere Rechtspleging zal bespoedigen en ook, dat de geschiedschrijving er wel bij vaart. Tot de merkwaardigheden van het nieuwe boek behoort een achttal zeer gedetailleerde schema's, die onderwerpen als „de beheersing van de staat", „nazificatie van rechtspraak en politie", „nazificatle van en controle op het gemeenschapsleven , „nazificatie volksvoorlichting, ondersteuning en geneeskunde" aanschouwelijk voorstellen. bron Het Vrije Volk 6-9-1974

Afkortingenlijst uit documentatie

Abt. = Abteilung.

A.D.M. = Arbeidsdienst voor Meisjes.

A-Fall. = Alarm Fall.

AHB. = Arbeitsgemeinschaft holländischer Bau Unternehmer.

AKD. = Arbeits Kontrolle Dienst.

AMBO = Algemeene Maatschappij Beheer Onroerende goederen

A.T.L. = Algemeen Toezicht Leden (N.S.B.)

Auferst. = Auferstehung (zie Transportactie)

A.V.L.O.N. = Algemeene Vereeniging van Leeraren en Onderwijzers in Nederland

B.B.L. = Buurtboerenleider (Landstand).

BdM. = Bund deutscher Mädel

BdO. = Befehlshaber der Ordnungspolizei.

Berwa. = Bereden W.A. (Weer-Afdeling).

BL-SS. = Begunstigend Lid der S.S.

BM. = Beweglich Machung (zie Transportactie)

BRK. = Beauftragte vom Reichskommissar.

Btl. = Bataillon

DAF = Deutsches Arbeits Front

D.L. = Districtsleider N.S.B.

D. en V. = Dienen en Volharden (Eereteeken)

Ε.Κ. Ι. = Eisernes Kreuz erster Klasse

Ε.Κ. ΙΙ. = Eisernes Kreuz zweiter Klasse

Ers. Kdo. = Ersatz Kommando

F.C. = Weerkorps Rex (België)

Feldw. = Feldwebel

Flak. = Flugzeug Abwehr Kanone

Frw. = Freiwillige

G.A.B. = Gewestelijk Arbeids Bureau

Gefr. = Gefreiter

Gem. = Gemachtigde

Germ. S.S. = Germaansche S.S.

Gestapo. = Geheime Staats Polizei

G.L. = Groepsleider N.S.B.

GKzbV = General Kommissar zur besondere Verwendung

Gr = Grenadier

He = Helmat

HI = Hitler Jugend

H.K. = Hoofdkwartier N.S.B.

HKP =Heeres Kraftwagen Park

H.N.D.= Het Nationale Dagblad

Hptwm = Hauptwachtmelster.

Hstuf = Hauptsturmführer S.S.

Hupo = Hulp Politie

HVBI = Heeres Verordnungs Blatt.

HVPI = Haupt Verband Platz

IG = Infanterie Geschütz

Inf = = Infanterie

Insp. Gen. = = Inspecteur-Generaal. (Landwacht)

K. = Küstenräumung (zie Transportactie)

Kdo = Kommando


KdF = Kraft durch Freude

Kdr = Kommandeur

KK = = Kontroll Kommando,

K.L. = = Kringleider (N.S.B.)

K.N.S.A. = Korps Nationaal-Socialistische Ambtenaren

Kp = Kompanie

KTD = Kraftfahrer Transport Dienst

Kripo = Kriminal Polizei

KüK = Kraftfahrer Ueberführungs Kommando

KV = Kriegsverwendungsfähig

KVK = Kriegs Verdienst Kreuz

KZ = Konzentrationslager

Laz = Lazarett

L. Fall = Lande Fall

LIG = Leichtes Infanterie Geschütz

LKW = Last Kraftwagen

LN = Landstorm Nederland

Lt = Leutnant

Luwa = Luchtvaart W.A.

LW = Landwacht Nederland

Lw. = Luftwaffe

Motwa = Motor W.A.

M.R.W. = Motor- en Rijwielwet

Ν.Α.Β. = Nationale Ambtenaren Bond

N.A.D. = Nederlandse Arbeidsdienst
Organiseerde de Arbeidseinsatz in Duitsland. Tot 1942 was toetreden vrijwillig, daarna werd er een dienstplicht ingevoerd voor mannen tussen de 18 en 23 jaar.

N.A.F. = Nederlands Arbeidsfront

N.A.F. = Nederlands Agrarisch Front

N.D.K. = Nederlands-Duitse Kultuurgemeenschap

Nenasu. = Nederlands Nationaal-Socialistische Uitgeverij

N.J.S. = Nationale Jeugdstorm

Ν.Κ.Κ. = Nederlandse Kultuurkamer

N.O.B.A.G. = Nederlandse Oost Bagger

Ν.Ο.Β.Α.Κ. = Nederlandse Oost Baksteen

N.O.B.I. = Nederlandse Oost Binnenvaart

N.O.B.O. = Nederlandse Oost Bouw

N.O.C. = Nederlandse Oost Compagnie

N.O.H. = Nederlandse Oost Handelmaatschappij

NO.L. = Nederlands Oost Instituut

N.O.R. = Nederlandse Oost Rederij

NO.V. = Nederlandse Oost Visserij

N.S.B. (d. N.) = Nationaal Socialistische Beweging der Nederlanden

NSDAP = Nationalsozialistische deutsche Arbeiter Partei

NSFr. = Nationalsozialistischer Frauenschaft

NSKK. = Nationalsozialistischer Kraftfahrer Korps
Duitse organisatie die vanaf 1940 werd ingezet voor het ondersteunen van de oorlogsvoering door middel van transportcolonnes, het verzorgen van opleidingen tot chauffeur en het inrichten van reparatiewerkzaamheden voor motorvoertuigen. Later zijn NSKK ingezet voor allerlei militaire taken.

N.S.M.K = Nationaal-Socialistisch Motor Korps

N.S.N.A.P. = Nationaal-Socialistische Nederlandse Arbeiders Partij

N.S.S.F. = Nationaal-Socialistisch Studenten Front

NSV. = Nationalsozialistischer Volkswohlfahrt.

N.S.V.O. = Nationaal-Socialistische Vrouwen Organisatie

N.S.W.G. = Nationaal-Socialistische Werkgemeenschap

N.V.D. = Nederlandse Volksdienst
Opgericht tijdens de bezetting met als doel al het maatschappelijk werk te nazificeren en onder te brengen in één organisatie

N.V.V. = Nederlands Verbond van Vakverenigingen

Obgefr. = Obergefreiter

O.D. = Opbouw Dienst

OKH = Oberkommando des Heeres

OKW = Oberkommando der Wehrmacht

O.N.S.A. = Opleiding Nationaal-Socialistische Ambtenaren

Oscha = Oberscharführer S.S.

Ostm = Obersturmmann S.S.

Ostuf = Obersturmführer S.S.

O.T. = Organisation Todt
Duitse bouwmaatschappij die onder andere betrokken was bij de bouw van de Atlantikwall. Bestond uit zowel vrijwilligers als dwangarbeiders.

Pak = Pantzer Abwehr Kanone

P.B. = Pantzer Abwehr Kanone

PL = Pionier

Piwa = Politie W.A.

PK = Propaganda Kompanie

PKW = Personen Kraft Wagen

P.O. = Politieke Organisatie (N.S.B.)

Pz.Jäg. =Pantzerjäger

RAD = Reichsarbeitsdienst

Rgt.= Regiment

RK. = Reichs Kommissar / Reichskommissar

RKU = Reichskommissariat Ukraine

RR = Reglerungsrat

RVM = Reichsverkehrministerium

SA = Sturm Abteilung

SD = Sicherheits Dienst

S.G = Secretaris-Generaal

Sipo of Si-Po = Sicherheits Polizei.

SK = Schutz Kommando (OT)

SMG = Schweres Maschinen Gewehr

Sold = Soldat

S. en O. = Strijd en Offer (Ereteken)

S.S. = Schutz Staffel (later algemeen begrip „SS" geworden)
Paramilitaire organisatie binnen de Duitse nationaalsocialistische partij. Oorspronkelijk de lijfwacht van Adolf Hitler. De Waffen-SS was de militaire afdeling van de SS en onderdeel van het Duitse leger.

Stapo = Staatspolizei

Stb = Stamboeknummer

Simn = Sturmmann SS

Stubaf = Sturmbannführer SS

S.v.S. = Secretarie van Staat der N.S.B.

T.G. = Technisch Gilde

TN = Technische Nothilfe.

TN = Technische Noodhulp.

TrVPI = Truppen Verband Platz.

Uffz. = Unteroffizier

Uscha = Unterscharführer SS

Ustuf = Untersturmführer SS

V. en A. = Vreugde en Arbeid (Gemeenschap)

V.N.V. = Vlaams Nationaal Verbond

Vopol = Vakopleiding Personeel Openbare Lichamen

W.A. = Weerafdeling der N.S.B.
Opgericht door Mussert in 1932 als semi-militaire organisatie om de orde en tucht van de jongere NSB-leden te bevorderen. De WA werd vooral ingezet om NSB-leden te beschermen.

WBN = Wehrmachtsbefehlshaber in den Niederlanden

WH = Wehrmacht Heer

W.H.N. = Winterhulp Nederland (Stichting)
Stichting Winterhulp Nederland
Een nationaalsocialistische organisatie die zich bezighield met maatschappelijke hulpverlening aan behoeftige Nederlanders.

WL = Wehrmacht Luftwaffe

WM = Wehrmacht Marine

Wm = Wachtmeister.

Z.B. = Zwart Brigade (Weerkorps V.N.V.)

uniformen waffen SS

Uniformen: Die Wehrmacht: Heer, Kriegsmarine en Luftwaffe