Streefkerk, Henk - Frans Linders

Frans Linders

Op 1 januari 1944 komt Frans in dienst bij de Staatsrecherche in Eindhoven, waar hij aan het werk gaat als rechercheur en politiefotograaf. In voorjaar 1944 steeds meer actief en betrokken bij de Partizanen Actie Nederland (P.A.N.) Frans gebruikt de schuilnaam: "Karel"
Er is maar weinig bekend over de activiteiten waarbij Frans Linders betrokken is geweest. Zijn collega Doves schrijft: "Heeft piloten vervoerd van Eindhoven naar verzamelplaats". Op het zelfde adres als Linders woont ook een collega, hondengeleider Van der Leegte. Die verklaart: "Aanvankelijk waren wij dikwijls samen op pad voor de illegale beweging. Begin september was Linders met ziekenverlof maar bijna nooit thuis. Op 12 september 1944 s'avonds omstreeks 10.30 uur werd ik door de toenmalige inspecteur der Recherche v.d. Wiel opgebeld om direct naar het Pannenhuis (Staatsrecherche Eindhoven was daar gehuisvest, op 19 sept verwoest) komen. Daar gekomen werd mij medegedeeld dat Linders bij een schietpartij met Duitsche militairen of SD was gedood".

Henk Streefkerk

Henk Streefkerk. Geb. 22-5-1919. Overleden na beschieting te Eindhoven 13-9-1944.
In 1938 verhuist Henk naar Eindhoven, waar hij als radiotechnicus gaat werken bij Philips. Wanneer in de loop van 1939-1940 de oorlogsdreiging voor Nederland sterk toeneemt, wordt Henk als dienstplichtige onder de wapenen geroepen en met de functie van marconist-waarnemer ingedeeld bij het luchtwapen, voorloper van de Koninklijke Luchtmacht op vliegveld Schiphol. Daar is hij van nabij getuige van het verwoestende bombardement van 10 mei 1940, waarbij de helft van zijn kennissen zijn omgekomen.
In het voorjaar van 1944 raakt Henk betrokken bij de Partizanen Actie Nederland (P.A.N.) die vanaf maart 1944 openlijk in Eindhoven en omgeving actief wordt.

Wat is er voorgevallen? Frans Linders en Henk Streefkerk lopen op 11 september in de Frankrijkstraat en zien daar twee Duitse soldaten. Hun opdracht is waar mogelijk Duitsers te demoraliseren en te proberen hun wapens buit te maken. Ze knopen een gesprek aan met de twee en al snel blijkt dat de mannen oorlogsmoe zijn en willen deserteren. Ze maken een serieuze indruk en er wordt afgesproken om elkaar de volgende dag om 21.00 uur te ontmoeten bij het benzinestation op de kruising Boschdijk-Marconilaan.

Op dinsdag 12 september 1944 zouden enige jonge Duitsers zich overgeven. Ze zullen dan hun wapens meebrengen en afgeven.

Boschdijk met pompstation, waar het drama rondom Streefkerk en Linders zich voltrok.

Linders en Streefkerk gaan direct naar het P.A.N-rayonkwartier en krijgen toestemming voor de actie, temeer daar ze zelf het volste vertrouwen in de zaak hebben. Wat ze niet weten is dat de soldaten het voorval aan hun commandant melden, die ze verwijst naar de Sicherheitspolizei. De volgende dag worden ze daar ontvangen door de postenführer, kriminal-sekretär Willy Weber. Er wordt een val gezet: kort voor het afgesproken tijdstip zullen ze eerst de SIPO-mannen Frohnapfel, Haasz en Kooman ontmoeten bij de nabij gelegen spoorwegovergang aan de Beukenlaan.

Over het verloop van die ontmoeting bestaan twee varianten.

Eerst de versie van de P.A.N: Henk en Karel (met deze roepnaam wordt Frans Linders steeds aangeduid) ontmoeten de soldaten op de afgesproken plek, maar ze hebben niet de beloofde wapens bij zich. Zij geven aan deze eerst te gaan halen wanneer Henk en Karel er ook daadwerkelijk zouden zijn. Dan nadert een personenauto, waaruit twee SIPO-mannen springen, die "Hände hoch" roepen en tegelijkertijd met hun wapens vuren.

De Duitse versie van de SIPO: Bij de spoorwegovergang blijken de soldaten niet aanwezig te zijn. Ze rijden dan in de richting van het benzinestation, parkeren de auto vlakbij en stappen uit. Ze horen de soldaten "Hände hoch" roepen waarop Harry Linders een wapen trekt en schiet. Hierop beginnen de soldaten en ook de SIPO-mannen te schieten, waarvan Kooman en Frohnapfel met een pistoolmitrailleur.

Jacques Hermans een van de P.A.N. voormannen

Jacques Hermans beschrijft het incident:

De ontmoeting had plaats in de Frankrijkstraat.
Het viertal zou elkaar dezelfde avond om 21.00 uur bij het benzinestation in Woensel treffen.
Nadat op het rayonskwartier de kwestie besproken was, waarbij Henk en Karel naar voren brachten dat de moffen te vertrouwen waren, werd aan Henk en Karel toestemming verleend deze zaak af te werken.
De afspraak met de moffen was dat ze hun wapens, bestaande uit pistolen, geweren en machinepistolen, zouden meebrengen in ruil voor de hun te verlenen hulp en burgerkleding.

Henk en Karel, alsook de beide moffen waren op tijd op de afgesproken plaats aanwezig, de moffen gaven echter voor, toen bleek dat ze niet alle beloofde wapens bij zich hadden, dat ze deze eerst wilden gaan halen, als bleek dat Henk en Karel er waren. Henk en Karel bleven wachten …..

Om ongeveer 21.05 uur (ik haal hier letterlijk aan uit het politierapport van wachtmeester G. den Braber) reed een vier-persoons-luxe auto vanuit de Lijmbeekstraat in de richting Marconilaan. In deze auto zaten Weber (Chef SD Eindhoven) en Kooman (S.S.Ploert ex-Nederlander), ook lid SD, verder zaten in diezelfde auto nog drie mij onbekende personen, twee in Duits officiersuniform, geklede personen met SD distinctieven sprongen uit de snel afremmende wagen en riepen tegen Henk en Karel "Hande Hoch" doch vuurden tegelijkertijd.

De jongens hadden geen kans, Karel was wel gewapend, Henk niet, doch deze verraderlijke plotselinge vuuroverval had geen van beide vermoedelijk verwacht. Karel werd zodanig getroffen, dat hij voorover viel. Henk wist, hoewel zwaar gewond, over een schutting te springen en te ontkomen.

Uit een later opgemaakt rapport bleek dat Karel direct gedood was. Henk werd onmiddellijk geholpen, en medische hulp, van een vertrouwd arts ingeroepen. Deze achtte chirurgische behandeling noodzakelijk. Daarom werd Henk naar het R.K. Binnenziekenhuis overgebracht, waar de chirurg Dr. Otto Verbeek persoonlijk nog diezelfde nacht alle mogelijke hulp trachtte te verlenen.

Helaas, niettegenstaande alle goede zorgen van dokter en verpleegsters kon Henk niet behouden blijven en overleed op 13 september 1944 des avonds om 19:45 uur. Chirurg Dr. Otto Verbeek, alsook het verplegend personeel verdienen alle lof, vooral als U bedenkt dat de SD nog steeds in Eindhoven was. Wij hebben hen toen nog uitdrukkelijk voor de goede zorgen bedankt, een afschrift van deze brief die bij de bescheiden van Henk zat, gaat hierbij. Lees ook: https://www.eindhoven4044.nl/4/StreefkerkLindersdenBraber.pdf

Henk was voordien ook nog medewerker van de LO, de landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers. Ook heeft hij meegeholpen aan het juist in kaart brengen van stellingen en telefoonlijnen.

De ware toedracht zal verborgen blijven. Een door de Staatsrecherche opgemaakt rapport is bij het Duitse bombardement van 19 september op Eindhoven verloren gegaan. Wel is bekend dat de SIPO een onderzoek van Linders’ wapen heeft geweigerd. De namen van de soldaten zijn niet bekend geworden. Van de drie direct betrokken SIPO-mannen is Frohnapfel op 10 april 1945 bij Norg in Drente gesneuveld. De Nederlander Kooman (hoofdwachtmeester der Staatspolitie, SIPO-handlanger) ontkent elke betrokkenheid bij deze zaak, zoals hij dat bij iedere aanklacht doet. Hij ontsnapt in januari 1948 uit Kamp Vught en is nooit opgespoord. Kriminal-sekretär Haasz vertelt de SIPO-versie en geeft ook toe dat hij op de vluchtende burger heeft geschoten.

Hieronder het laatste rapport van wachtmeester Den Braber op 17 september 1944:
Wachtmeester Den Braber wordt op 17 september dood gevonden in de Kaakstraat, gekleed in de uitmonstering van de P.A.N.

Henk Streefkerk samen met Philips collega's. Hij met een leeg bord: Philiprak.
Bron foto: https://oorlogsgravenstichting.nl/personen/149842/hendrik-streefkerk

Brief Henk Streefkerk.

Op 7 september 1944 schrijft hij aan zijn ouders een soort afscheidsbrief: ’Lieve ouders en zusters. De strijd is weer ontbrand, echter voor ons harder en verbetener. Ze is echter nodig daar de vijand anders onze grootindustrie zal vernietigen. De kans om te vallen is groot en ik ben voor 100% bereid het laatste te geven wat ik heb, omdat ik er van overtuigd ben dat ik niet voor niets geleefd heb’.
Vervolgens verdeelt hij zijn bezittingen en schrijft daarna: ’Als ik niet terug mocht komen treur niet om mij, maar verheug u over de bevrijding van ons geliefde Nederland.
Zeg tegen Tine (zijn verloofde) dat ze met een ander moet trouwen en niet om mij moet zitten treuren. Ik ga eindigen met de hoop dat jullie lang en gelukkig mogen leven in een met Gods hulp bevrijd Nederland. Tot slot een hartelijke groet en sterkte. Leve het Vaderland! Leve de Koningin!
Henk.
bron: https://oorlogsgravenstichting.nl

Frans Linders

Henk Streefkerk

Jacques Hermans beschrijft het incident:

Brief Henk Streefkerk.

Bronnen: