Looij, Roel (Roelf)

Roelf Hijbo Cornelis Looij
15-9-1919 Alkmaar - 24-10-1944 Amsterdam
Foto uit originele PAN herdenkingsboek, zijn naam is hier geschreven als Looy

Roelf Looij

In 1940 vocht hij als dienstplichtig militair bij de Grebbeberg. Na de capitulatie zat hij, zoals de meeste militairen, zes weken in Duitsland in een krijgsgevangenkamp. Hieruit werd hij vrijgelaten en keerde terug naar Nederland. Hij was januari 1941 in dienst gegaan als rijksveldwachter november 1942 die later onderdeel werd van de marechaussee . Tot zijn ongenoegen moest Roelf samenwerken met een collega met Nazisympathieën hetgeen direct tot conflicten leiden en die zorgde ervoor dat hij, weliswaar eervol ontslagen werd. Meer details in PDF.

Na de oproep in mei 1943 om verplicht in Duitsland te gaan werken, namelijk alle Nederlandse mannen tussen de 18 en 35 jaar moeten zich melden bij de arbeidsbureaus, besloot hij vanuit Nijmegen waar hij woonde, onder te duiken in Zeeuws-Vlaanderen. Hij ging in het verzet. Hij was vooral actief in de omgeving van Oostburg. De KP Oostburg was betrokken bij meerdere succesvolle distributiekantoor overvallen en kraken van bevolkingsregisters. Eén van hun leden, onderduiker Roel Looij, voerde de kraak, helemaal in zijn eentje uit. Men was van plan om het bevolkingsregister in Zaamslag te stelen. Tijdens de nacht van 27 op 28 april 1944 deed Looij daarvoor een verkenning, maar hij besloot vervolgens de kraak direct uit te voeren. Hij brak in met een hamer en een beitel en stopte de 3500 persoonskaarten in een zak. De grote buit woog zo’n 70 kilo. Bij vertrek scheurde de zak echter open, terwijl een Duitse patrouille steeds dichterbij kwam. Looij wist op de fiets te ontkomen. Dit heldhaftig optreden levert hem de naam Jan Knok op. Maar hij was wel bij de Duitse bezetter bekend geworden en het lijkt hem verstandiger om zijn verzetswerk te verleggen naar Eindhoven.

Achter op de foto staan de namen:
Stand, v.l.n.r. :
1 Ome Jan = Roelf Looij met leren jas = Jan van Zeeland = Jan Knock /Knok.
2 Ric Avis, 2e van links met stropdas = H.J. Avis = Roel van Brabant.
3 Tom = Piet Haagen als een pseudo-politieman gekleed, in 1944 gefusilleerd.
4 Willy Vos , Kootwijkstraat 16.
Geknield:
5 Wevers = Egbert Wever, Plataanplein 7 = Eb = W.19
6 Luit of Luut Broer, Venstraat 77, Eindhoven.
7 Teser is waarschijnlijk G. Theres uit groep Ko (met Egbert Wever).
De foto gemaakt door Anne (Onno) Rinzema op de Venstraat 77 Eindhoven in 1943 of
voorjaar 1944..

Roelf Hijbo Cornelis Looij

Roel in Eindhoven

In het voorjaar van 1944 verplaatst hij zijn werkterrein naar Eindhoven en omgeving en gaat hij deel uitmaken van de KP-Sander, waar hij aan de pilotenhulp deelneemt en tot in juli 1944 ook weer overvallen pleegt en kraken zet.

In de buurt van Baarle-Nassau werd hij samen met andere leden van de KP Sander tijdens een wapentransport overvallen door de S.S. Met achterlating van de wapens en de auto konden ze ontsnappen, onder een hagel van machinepistool-vuur. Lees dit verhaal hieronder.

Roel was een waaghals en wilde actie. Greet koerierster moest met hem langs een "schijnvliegveld" waar ze op Duitse Feldgendarmerie stuitten. Roel wilde ze te lijf maar werd tegengehouden door Greet. Later kreeg hij van Theo Dirks van de KP-Sander op zijn donder omdat hij een van de koeriersters (Greet) in gevaar had gebracht.

Ric Avis wist ook een van de wildste P.A.N. lieden, Ome Jan (Roelf Looij, ook bekend als Jan Knok en Jan van Zeeland) tot bedaren brengen. Ome Jan wilde de Duitsers al voor 18 september te lijf gaan, maar toen was de overmacht voor de slecht bewapende P.A.N. leden nog te groot.

Roelf maakte de bevrijding van Eindhoven niet mee, even daarvoor was hij naar Amsterdam vertrokken. Door "Dolle Dinsdag" kan hij niet meer terug, schrijft zijn verloofde later aan het Niod.

Roel in Amsterdam

Agnes Oosterheert was koerierster en vervoerde de gestolen voedselbonnen, wapens en identiteitsbewijzen naar onderduikers. Maar ook edities van de illegale Trouw naar verschillende plaatsen in ’t land waar ze nodig waren. Tijdens een actie in Zeeland leerde Roelf de Amsterdamse verzetsstrijder Agnes Oosterheert kennen. Agnes kwam als koerierster ook langs bij de KP Sander in Eindhoven. Agnes en Roelf kregen verkering en brachten regelmatig een weekend door in Amsterdam bij haar ouders in de Biesboschstraat 5-1. In juni 1944 waren Agnes en Roelf verloofd.
Vader en moeder Oosterheert waren allebei ook actief in het verzet. In hun huis werden bijvoorbeeld in juni 1940 zo’n 100.000 gestolen of vervalste voedselbonnen gereed gemaakt voor verzending door heel Nederland. Koeriers haalden alle bonnen op en zorgden voor de distributie. Het huis van de Oosterheert’s was ook vergadercentrum voor verschillende kleinere Amsterdamse verzetsgroepen en bergplaats voor wapens. Vanaf 17 september konden zij vanwege de grote treinstaking de stad niet meer uit voor verzetswerk elders. Zij besteedden vanaf dat moment al hun tijd en energie aan de Amsterdamse Trouw/BS-groep. Roelf Looij combineerde acties in Eindhoven die met Amsterdam. Hij is vanaf augustus ’44 ‘voor Trouw’ in Amsterdam een belangrijke opdracht aan het vervullen was bij de verdediging van de Berlagebrug. Die taak was met het oog op de aanstaande bevrijding door de KP-A bij de Groep Rijnstraat, een Trouw/BS Groep, belegd.

Roelf gebruikte in Amsterdam o.m. de schuilnaam Roel H.C. Nijsse. Hij en anderen werd verraden en op 4 oktober 1944 gearresteerd in het oudelijk huis van Agnes. Als represaille op de liquidatie van SD’er Oelschläger werd hij op 24 oktober 1944 op de Apollolaan in Amsterdam met nog 29 anderen gefusilleerd. Op 8 april 2020 is er een plaquette geplaatst met de 29 namen van de mensen die op 24 oktober 1944 zijn gefusilleerd op de Apollolaan, zie https://4mei-apollolaan.nl/

De Amsterdamse geschiedenis van de 29 gefusilleerden is beschreven in het zeer goed gedocumenteerde boek "Stille Herinnering" van Joost van Daalen. Bij de auteur (j.vandaalen312@gmail.com) als PDF aan te vragen of in boekvorm te koop, gegevens van het PAN archief vormde een mooie aanvulling op zijn verhaal.

Aantal persoonlijke foto's en brieven op: https://www.eindhoven4044.nl/4/Roel_Looy.pdf

Bronnen

archief PAN en documentenmap:
https://www.eindhoven4044.nl/4/Roel_Looy.pdf

Boek "Stille Herinnering" van Joost van Daalen.
De Amsterdamse geschiedenis van de 29 gefusilleerden is beschreven in het zeer goed gedocumenteerde boek "Stille Herinnering" van Joost van Daalen. Bij de auteur (j.vandaalen312@gmail.com) als PDF aan te vragen of in boekvorm te koop, gegevens van het PAN archief vormde een mooie aanvulling op zijn verhaal.

Verhaal over Roelf op blz. 18-19 https://www.marechausseecontact.nl/pdf/2017_mc_1_wm.pdf