Verzet

Onbekende verzetsmensen
uit Eindhoven

1940 - 1944

Veel mensen zijn in verzet geweest 

Soms hebben we alleen een naam of een situatie. Vooral verzetsmensen die het overleefd, hebben zijn moeilijk te achterhalen.
Help mee met oplossen.
Intro foto: met de tekst verzet uit beeldbankwo2.nl 

oranjehotel

Gedenkboek van het "Oranjehotel"

Hieronder een overzicht van mensen uit Eindhoven of geboren in Eindhoven die voorkomen in dit boek, soms aangevuld met extra informatie.

25.000 mensen gevangen gezet door Duitse bezetter in gevangenis van Scheveningen

Tussen 1940 en 1945 zaten ruim 25.000 mensen gevangen in het Oranjehotel. Door de Duitsers aangeduid als: Deutsches Polizei gefängnis, van Alkemadelaan 850, Scheveningen.
De meerderheid was gearresteerd wegens verzet, ongehoorzaamheid of uitingen van onvrede met de Duitse bezetter.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oranjehotel

Oranjehotel 

De naam Oranjehotel werd eind 1940 al voor het eerst gebruikt en werd op 8 maart 1941 genoemd in de illegale krant De Vrije Pers en op 10 mei 1941 in Vrij Nederland. Onder de Nederlandse bevolking werd al snel bekend dat in de Scheveningse cellenbarak veel leden van verzetsgroepen en andere principiële tegenstanders van de Duitse bezetter gevangen zaten.


  1. Mevr. Maria A.C. Pennings-Van Hoof, geboren 2-2-1919 (Gestel/ Eindhoven), koerierster spionagegroep GDN:  Gevangen in Vught, Haaren en Dachau. (gevangen tussen 17-3-1944 t/m 8-6-1944) Gegevens gevangenisadministratie van het Oranje-hotel. Komt in mei 1945 terug in Eindhoven. Vermeld in de Waarheid op basis uitzending Herrijzend Nederland met als naam Maria van Hoop ipv Hoof. Gevangennummer Ravensbrück 66673. Zij was echtgenoot en koerierster van J.M. (Jo) Pennings, leider van de G.D.N. (Geheime Dienst Nederland)
  2. Mevr. Aaltje E. Buijs of Buys, (woonplaats Eindhoven) koerierster. Beroep ambtenares, Geboren 12-2-1922, gevangen in Vught, Ravensbrück en Dachau. (gevangen tussen 1-2-44 t/m 6-6-1944) Gegevens 'Gedenkboek van het "Oranjehotel"' Komt in mei 1945 terug in Eindhoven. Vermeld in de Waarheid op basis uitzending Herrijzend Nederland.
  3. A. A. van Dinther, Woonplaats Eindhoven, werkzaam als elektrotechnicus. Gevangen voor:  aanslag op een Gestapo-spion. Ook diens echtgenote gearresteerd als gevolg van zijn arrestatie. Heeft gevangen gezeten tussen 7-11-43 t/m 6-6-1944.
  4. Mevr. van Dinther, Woonplaats Eindhoven, echtgenote van bovengenoemde elektrotechnicus. Gevangen als gevolg van zijn arrestatie. Ze heeft gevangen gezeten tussen 7-11-1943 t/m 21-11-1943. 
  5. J. Mudde, hulp aan de vijand: Woonplaats Eindhoven, werkzaam als kantoorbediende, geboren 6-10-1918. Reden arrestatie: hulp aan vijand. Gevangen van 28-1-1941 tot 30-9-1941 in Oranjehotel, daarna gevangen in Rheinbach en Siegburg. Gegevens gevangenisadministratie van het Oranje-hotel. Lid verzet en na de oorlog G.O.I.W.N lid.
    Lees verslag op: https://www.eindhoven4044.nl/50/Mudde.html
  6. Sep Altenburg  
  7. G. W. Petersen, sabotage door brandstichting: Woonplaats Eindhoven, werkzaam Brandweer, geboren 22-12-1921. Veroordeling 4 jaar concentratiekamp. Gevangen tussen 11-4-44 t/m 23-2-1944 in Utrecht, Siegburg, Kassel enz. Gegevens Gedenkboek van het "Oranjehotel"
  8. Th. Lendering (woonplaats Eindhoven) Metaalbewerker, geboren 4-5-1903 Gevangen voor: Jehova's getuigen, Gevangen 24-12-1942 - 16-3-1943 in Vught.
  9. ir. J. van Dobbenburgh. In 1941 woonplaats Reigerlaan 4, Eindhoven.  Werkzaam 1940 bij Philips als hoofd commerciële afdeling Zendwezen. In 1936 was hij werktuigkundig ingenieur en wonend Ooievaarslaan 5 (huidige Uiverlaan 5) Reden arrestatie onbekend.
  10. J. Geldens 
    Gegevens Gedenkboek van het "Oranjehotel"
  11. J.L. Groenemans (Josephus Lucas) Woonplaats Geldrop of Eindhoven, werkzaam als accountant, geboren 20-11-1912, veroordeeld voor sabotage en wapenbezit, Gevangen 15-1-1943 - 10-5-1944 in Vught, Dachau, Allach enz. Gegevens 'Gedenkboek van het "Oranjehotel"'
    Aankomst 26-05-1944 Dachau en bevrijd 29-04-1945 Dachau. Voor de oorlog actief bij Burgerwacht: „Blijft Paraat". Deze "burgerwachten" hielden met regelmaat onderling schietwedstrijden. De burgerwacht in Nederland werd in 1918 gevormd om op te treden tegen 'revolutionaire woelingen'. De Nederlandse autoriteiten waren erg geschrokken van de Russische Revolutie en de opstanden in Duitsland en Oostenrijk.
  12. A. A.N. Kosters 
    Gegevens Gedenkboek van het "Oranjehotel"
  13. W. Kock 
    Gegevens Gedenkboek van het "Oranjehotel"
  14. ir. J. Meyer Cluwen, geboren 25-7-1908, reden arrestatie Pilotenhulp. Gevangen 28-10-1943 - ? in Anraht, Lüttringhausen. Gegevens 'Gedenkboek van het "Oranjehotel"'
  15. W. de Vries 
    Gegevens Gedenkboek van het "Oranjehotel"
  16. P. Goedemans
    Gegevens Gedenkboek van het "Oranjehotel"
  17. J. Osterloh, werkzaam bij Philips, Geboren op 23 juli 1904 te Amsterdam. 21-8-1943 in de wachtkamer van het station te Utrecht gearresteerd door de Gestapo. Opgesloten in Scheveningen (Oranjehotel)  en vandaar op 6-6-1944 naar Vught vervoerd. Op 5-9-1944 overgebracht naar kamp Oranienburg, op transport gesteld naar concentratiekamp Leitmeritz, Flossenbürg of Litomĕřice (Leitmeritz) Tsjechië. Overleden op 11 maart 1945.
  18. F.C. Jager, 28 juni 1944 gearresteerd in Eindhoven. Zijn ouders: C.C.F. Jager wonen dan Paradijslaan 80 en zoeken informatie over hun zoon.
  19. ir. A. van den Berg, geboren 16-7-1901, werkzaam bij Philips octrooi afdeling, woonachtig  Blokvenlaan 32, Waalre. Reden arrestatie:  hulp aan vijand.  straf 2 jaar tuchthuis, gevangen tussen 25-7-1942 t/m 11-9-1942 in o.a. Rheinbach, Dachau enz. Gegevens Gedenkboek van het "Oranjehotel"
  20. P. Smoor (geboren 10-9-1903) en Mevr. Smoor, woonachtig Aalst (NB), reden arrestatie: Jodenhulp, gevangen 2-9-1943 - 12-9-1943, daarna in vrijheid gesteld.
  21. van de Mortel, geboren 11 september 1923, Gevangen Scheveningen - Deutsches Untersuchungs- und Strafgefängnis (Oranjehotel) Bron NIOD. Missie tot Opsporing van vermiste personen uit de bezettingstijd over gevangenen. (niet vermeld in gedenkboek).
  22. Bernhard Schoonbeek (Eindhoven 5 oktober 1908) werd vanwege zijn communistische sympathieën vlak na de Duitse aanval op Rusland, net als zo'n zeshonderd lotgenoten, gearresteerd en vastgezet in kamp Schoorl. Bernard ofwel Bram was voorman van de communisten in Eindhoven. Op 23 maart 1942 bracht de Sicherheitspolizei hem voor verhoor naar het Oranjehotel in Scheveningen maar tot een proces tegen hem is het nooit gekomen. Na een paar weken in kamp Amersfoort werd hij op 4 juni met 85 andere gevangenen op transport gesteld naar Neuengamme. In Flensburg werd hij bevrijd en ging vandaar met het stoomschip Homburg naar Lund in Zweden. In de laatste weken van zijn gevangenschap had hij echter typhus opgelopen waaraan hij op 13 juni 1945 overleed. (niet vermeld in gedenkboek). Meer informatie: https://www.eindhoven4044.nl/10/CPN-EHV-oorlogsjaren.html
  23. Anton Verdijk  was de eerste burgemeester van Eindhoven na de annexatie van Tongelre, Woensel, Strijp, Gestel en Stratum op 1 januari 1920. Hij bleef burgemeester tot en met 31 januari 1942. Door een "gezochte" overtreding veroordeeld. Hij zit 28 dagen opgesloten in de gevangenis van Scheveningen (Oranjehotel / Deutsches Polizei gefängnis). Half november 1941 keert hij nog even terug naar Eindhoven, waar hij met verlof wordt gestuurd, om per 12 februari 1942 officieel zijn ontslag te krijgen. De S.D. neemt zijn woning in beslag. De N.S.B het bestuur van de stad. In 1944, na de bevrijding van Eindhoven op 18 september, keert hij weer terug als burgemeester en leidt de noodraad (tijdelijke gemeenteraad) tot 31 december 1945, de dag waarop hij ook formeel afscheid neemt. (zie zijn aanvraag voor kleding hieronder)
  24. J. W. den Turk. (Jan) Geb. 29-10-1910 te Zaandam. Hij werd 22-10-1941 gearresteerd en via de politiebureau Eindhoven, Den Bosch en Scheveningen overgebracht naar Borkum. Overleden op 25 april 1943 te Wolfenbüttel, Stadtkreis Wolfenbüttel, Duitsland) Arrestatie geschiedde op grond van vijandige uitdrukkingen in het openbaar en luisteren naar de Engelse zender. Werkzaam bij Philips als Bedrijfseconoom.
  25.  L.M. Backus (Louis ), Geboren 3 juli 1921 in Eijsden. Hij was werkzaam bij  Philips als medewerker sales-promotor. Hij is verdacht van spionage.  Gearresteerd in Eindhoven op 24 december 1940. Datum in Oranjehotel 1 februari 1941 tot  23 september 1941. O.a. vast in cel 84 U. Hierna gevangen in vanaf 23 september 1941 Rheinbach, daarna 31 oktober 1941 Siegburg, toen vanaf 4 september 1944 Rodggan-Dieburg en eind oktober 1944 Cosweg. Hij is op 28 april 1945 bevrijdt door de geallieerden. Zie toelichting op: https://www.eindhoven4044.nl/50/Backus.html
  26. A. Langejan (Adriaan), 12 oktober 1916 in Sint Maartensdijk - Overleden 4 juli 1945 in Eindhoven. Verzetsdaad: het wegnemen van banden van een Wehrmachtsauto. Gearresteerd op 23 juli 1944, op 4 augustus 1944 aangekomen in Oranjehotel, van daaruit naar Dachau gestuurd. Bevrijdt door de Canadezen en teruggebracht naar het ziekenhuis in Eindhoven alwaar overleden. Bron: https://digitaalmonument.oranjehotel.org/nl/person/1644072409/adriaan-langejan/
  27. Lambertus Wouters (Eindhoven 24 januari 1917), datum arrestatie: 1 juni 1943, reden onbekend. kampen: Amersfoort, Buchenwald. Woonplaats 1945: Eindhoven. 
    Bron: Afwikkelingsbureau concentratiekampen
  28. Theodorus de Wert (Best 4 februari 1896), reden arrestatie: vechtpartij met SS man. Datum arrestatie: 31 januari 1942. Gevangen in kamp : Luttringhausen. Woonplaats: Eindhoven.
    Bron: Afwikkelingsbureau concentratiekampen
  29. Franciscus Marinus de Wert (Eindhoven 14 juli 1926 - overleden 10 augustus 2010)  Tijdens zijn verplichte arbeidsinzet gevlucht, werkweigeringwas de reden van arrestatie. Datum arrestatie: 6 april 1944. Gevangen gezeten in de kampen: Amersfoort, Remscheid, Aachen, Steinbruck, Alsdorf, Maastricht. Woonplaats 1945: Eindhoven.
  30. Johannes Hubertus Martinus Wagemans,  (geboren Urmond 1 september 1913), gearresteerd op 4 november 1941, reden arrestatie: belediging. Gevangen in de kampen: Amersfoort, Bielefeld. Op 10 februari 1995 is Martinus Wagemans overleden in Eindhoven.
  31.  P.J. Versteijne (Apeldoorn 25 juni 1908), reden arrestatie: leveren van vuurwapens, is door de Gestapo gearresteerd op 12 januari 1943 door toedoen van van der Waals. Gevangen in de kampen: Haaren, Utrecht, Vught, Kleef, Keulen, Hannover, Maagdenburg, Oranienburg. Na 1945 woonplaats: Eindhoven (Lochemstraat 29)  en lid G.O.I.W.N Lees https://www.eindhoven4044.nl/50/boksclub.html
  32. Bert Kemp (1924 -1944) Was in juni 1943 als 19 jarige naar Duitsland gestuurd voor de Arbeitsinsatz. Tijdens verlof niet teruggekeerd. Hij is toen Illegaal werk gaan doen voor  kapelaan J.F. Smulders van de Sint Jozefkerk aan de Sint Josephlaan. Hij hield zich bezig met het ophalen en wegbrengen van bonkaarten naar onderduikers. Tijdens een razzia opgepakt (PSV?). Na kamp Vught diverse kampen en omgekomen door ontbering. Zie https://brabantsegesneuvelden.nl/persoon/bert-kemp-ijsselstein-1924 of https://stichting18september.nl/slachtoffers/Gijsbertus-Kemp/
  33. Henricus Cornelis Maria Vermeeren, (Eindhoven 27 mei 1910), datum arrestatie: 10 april 1942, reden arrestatie: vervaardig reden arrestatie: vervaardigen, verspreiden van illegale bladen. Vast gezeten in diverse kampen: politiebureau Eindhoven, s' Hertogenbosch, Haaren, Utrecht, Kleef, Rheinbach, Hamelen, Bernau, Kematen Tirol.
  34. Libbe Smit, (Heerenveen 1 april 1916), ingenieur bij Philips in Eindhoven. Zorgen voor onderduikadressen in Friesland omgeving Lemsterland, samen met  Van der Zwaag en Herman H. Kiewiet de Jonge, zoon van een notaris H.H. Kiewiet de Jonge in Heerenveen.  Herman is eveneens bij Philips werkzaam. De bovengenoemde groep uit Eindhoven had overal contact, zorgden voor bonkaarten. Zij werkten o.a. in Amsterdam en Eindhoven. Smit is gearresteerd op 20 juli 1943, reden volgens de Duitsers was spionage. Gevangen in diverse kampen: Scheveningen, Haaren, Anrath, Lüttringhausen. Smit's woonplaats tijdens en na de oorlogsjaren was Eindhoven.
  35. Gerrit Willem Petersen (Eindhoven 22 december 1921) Datum arrestatie: 1 april 1943, reden arrestatie: sabotage. Verblijf in de kampen: Scheveningen, Utrecht, Siegburg, Wesseling, Kassel, Brandenburg. Woonplaats: Eindhoven
  36. Anton Moubis  (Antoon Berthold Jozef Maria Moubis, geboren Oss 14 juni 1914)  Hij is 15 maart 1944 vastgezet wegens wapenlevering. Gevangen in kampen: Amersfoort, Utrecht, Hurth, Wesseling, Prenslau, Kassel. Woonde tussen 1921-1938 in Eindhoven.
  37. Lea Grietje Mogendorff, (Amsterdam 30 april 1919) Is tijdens de oorlog als Joodse ondergedoken. Arrestatie: 29 september 1943. Kampen overleeft Westerbork, Bergen Belsen. Woonplaats: Eindhoven.
  38. Mia van Meurs-van der Burg (28-11-1910 tot 28-8-2001) (uitgebreid artikel over haar leven) zat in het verzet in Amsterdam en Eindhoven. Ze was vooral actief voor de illegale pers (Het Parool, Vrij Nederland, Trouw, Oranje Bulletin), maar gaf ook hulp aan onderduikers door ze te begeleiden naar adressen. Ze heeft in Scheveningen in de gevangenis gezeten. Bron: https://www.trouw.nl/vrouwen-van-trouw/wie-waren-de-288-vrouwen-van-trouw~b74d533e/ en https://www.groene.nl/artikel/mia-van-meurs-journaliste
  39. Familie Op ’t Einde laat juli 1942 Hetty Bloemgarten een tijdje onderduiken in Eindhoven. https://www.groene.nl/artikel/ze-bleef-idealist
  40. P. Vermeer, Werkzaam Philips app. fabriek. Gevangen in kamp Haaren. Had "vrij Nederland" gestencild. Veroordeeld tot 4 jaar tuchthuis 
  41. H. Luijk,  werkzaam Philips app. fabriek. Gevangen in kamp Haaren. Had "vrij Nederland" gestencild. Veroordeeld tot 4 jaar tuchthuis 
  42. Koevoets, werkzaam Philips. Gevangen in kamp Haaren. Had "vrij Nederland" gestencild. Veroordeeld tot 4 jaar tuchthuis (Bron verklaring Boy Thomann)
  43. Ir. Wim M. de Vries, directeur machinefabriek Philips, zit in Vught en zat daarvoor sinds begin 1942(?) in Scheveningen als verdacht van sabotage in de fabriek, namelijk het laten verdwijnen van materiaal. Philips heeft gedaan gekregen, dat hun mensen in Vught werken kunnen aan dingen, welke niet voor de Duitsche Wehrmacht bestemd zijn, teneinde hen iets te doen te geven. C.H. Braakman, P.R. Dijksterhuis en H. Maarschalk in dienst van  Philips hebben dit georganiseerd en W.M. de Vries heeft hierbij een toezichthoudende functie gekregen. (verklaring Linthorst Homan in Londen)




Voorbeeld van Aaltje E. Buijs met haar vermelding in het gedenkboek.
Het namenregister van de huidige website www.oranjehotel.org is nog steeds in opbouw en vermeldt veel minder Eindhovense namen.

Namen teruggekeerd uit gevangenschap Duitse concentratiekampen 

Voorgelezen tijdens uitzendingen Herrijzend Nederland en gepubliceerd in de krant de Waarheid.

Namen op:

De zender „Herrijzend Nederland" maakte de lijst van namen bekend van personen, die uit Duitse concentratiekampen werden bevrijd, Zij zijn in Neder. land aangekomen en voorlopig in een repatrie'i ingskamp opgenomen. De communistische krant de Waarheid publiceert n.a.v. deze uitzendingen deze lijsten van ex-politieke gevangen.

„Herrijzend Nederland"

Een aantal personen komen uit Eindhoven. zoals: Johannes v. d. Haar, Walter Heeren, Jantje Kapman, Stephan Hanstein, Serge Kaplan, Carolus Rijkaart, Walter Heeren, Alfred Pappers, Gerrit Beenink, Aaltje Buys, Francisca Durigo, Johan van Hapert, Maria van Hoo(f)p en George de Graaf.